Tổng quan về bộ bảo vệ quá áp máy phát điện

Bộ bảo vệ quá áp máy phát điện là một trong những thiết bị bảo vệ quan trọng nhất trong hệ thống máy phát. Có nhiệm vụ giám sát, cảnh báo và ngắt mạch khi điện áp đầu ra vượt quá ngưỡng an toàn. Giúp bảo vệ toàn bộ hệ thống điện khỏi hư hỏng do hiện tượng quá áp gây ra.

Hiện tượng quá tải điện áp xảy ra khi điện áp đầu ra của máy phát vượt quá giới hạn định mức cho phép 10–15% so với điện áp danh định. Đây là một trong những sự cố nguy hiểm nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ, độ ổn định và an toàn vận hành của máy phát điện.

Tác hại của việc quá tải điện áp đối với máy phát điện

Hư hỏng cuộn dây máy phát (Stator và Rotor)

Khi điện áp tăng, dòng điện cảm ứng và điện trường trong máy cũng tăng theo. Điều này dẫn đến nhiệt độ cuộn dây tăng cao, làm cháy lớp cách điện. Gây ra phóng điện cục bộ đánh thủng cách điện giữa các vòng dây. Làm biến dạng cơ học hoặc ngắn mạch trong cuộn dây stator/rotor. Máy phát có thể mất cách điện hoàn toàn, phải quấn lại hoặc thay mới rotor/stator – rất tốn kém.

Hư hỏng bộ điều chỉnh điện áp (AVR)

AVR là bộ phận tự động điều khiển điện áp đầu ra. Khi quá áp xảy ra đột ngột, dòng kích từ tăng cao, gây quá nhiệt, cháy linh kiện điện tử trong AVR. Làm sai lệch điều khiển điện áp, khiến máy phát không ổn định hoặc dao động điện áp liên tục. Dẫn đến hiện tượng điện áp dao động mạnh hoặc mất khả năng tự điều chỉnh.

Hư hỏng thiết bị điện và tải sử dụng

Tải điện chỉ hoạt động an toàn trong một dải điện áp nhất định. Khi điện áp tăng vượt mức mạch điện bị quá nhiệt, cháy nổ tụ điện, điện trở, mạch điều khiển. Động cơ quay quá tốc độ, gây mòn cơ học hoặc cháy cuộn dây mô-tơ. Hậu quả là không chỉ hỏng máy phát mà còn thiệt hại toàn bộ hệ thống điện.

Giảm tuổi thọ cách điện và vật liệu

Dù chưa cháy hỏng ngay, quá áp thường xuyên làm già hóa cách điện nhanh chóng. Cách điện bị nứt, ẩm hoặc mất khả năng chịu điện trường, dễ gây chập cháy nội bộ về sau.

Ảnh hưởng đến hệ thống điều khiển & ATS

Quá áp có thể làm sai tín hiệu cảm biến điện áp, khiến bộ chuyển nguồn ATS hoạt động sai – chuyển nguồn không đúng thời điểm. Trong một số trường hợp, rơ-le bảo vệ hoặc PLC trong tủ điện bị reset hoặc cháy hỏng linh kiện.

Nguy cơ mất an toàn và cháy nổ

Điện áp cao làm phóng hồ quang điện, đặc biệt ở đầu nối, tủ điện, dây dẫn bị lỏng. Có thể gây cháy nổ, điện giật hoặc sập hệ thống điện toàn bộ khu vực đang sử dụng máy phát.

Ảnh hưởng kinh tế và vận hành

Chi phí sửa chữa hoặc thay thế máy phát rất cao đặc biệt với máy phát điện công suất lớn. Gián đoạn sản xuất hoặc mất điện trong thời gian dài. Ảnh hưởng đến uy tín và độ tin cậy của hệ thống điện dự phòng.

Phân loại bộ bảo vệ quá áp máy phát điện

Theo nguyên lý hoạt động :

• Rơ-le điện cơ hoạt động bằng cơ cấu cuộn dây – tiếp điểm.
• Rơ-le điện tử dùng mạch điện tử với phản ứng nhanh và bộ kỹ thuật số có vi xử lý chính xác, hiện đại, dễ cài đặt.

Theo chức năng: Có loại chỉ bảo vệ quá áp, loại kết hợp bảo vệ quá và thấp áp, và loại đa năng bảo vệ thêm mất pha, lệch pha, tần số…

Theo cấu tạo: Gồm bộ bảo vệ rời lắp ngoài, loại tích hợp trong AVR (bộ điều chỉnh điện áp), và loại nằm trong bộ điều khiển trung tâm .

Theo pha điện: Có bộ bảo vệ 1 pha cho máy phát dân dụng và 3 pha cho máy phát công nghiệp.

Theo hiển thị: Gồm loại cơ bản không hiển thị, loại có màn hình kỹ thuật số, và loại thông minh có thể kết nối giám sát từ xa.

Hướng dẫn lắp đặt bộ bảo vệ quá áp máy phát điện chi tiết

Chuẩn bị trước khi lắp đặt

Kiểm tra thiết bị: Đảm bảo bộ bảo vệ quá áp phù hợp với điện áp danh định của máy phát 1 pha hoặc 3 pha, 220V hoặc 380V.

Ngắt nguồn điện: Trước khi thao tác, phải tắt hoàn toàn máy phát và các nguồn điện liên quan để tránh giật điện.

Dụng cụ cần thiết: Tua vít, kìm, dây điện, đồng hồ đo điện áp, cầu chì hoặc aptomat bảo vệ.

Xác định vị trí lắp: Nên lắp bộ bảo vệ gần bảng điều khiển máy phát hoặc đầu ra của AVR để dễ theo dõi và xử lý khi có sự cố.

Sơ đồ đấu nối cơ bản

Nguồn vào (Input): Kết nối dây điện từ đầu ra của máy phát điện vào cổng “Input” của bộ bảo vệ.

Nguồn ra (Output): Nối dây từ cổng “Output” của bộ bảo vệ đến tải hoặc tủ điện chính.

Dây trung tính (N): Đấu đúng vị trí theo sơ đồ hướng dẫn của nhà sản xuất.

Dây tiếp đất (PE): Kết nối với hệ thống tiếp địa của máy phát để đảm bảo an toàn và giảm nhiễu.

Một số bộ bảo vệ tích hợp sẵn cầu chì hoặc aptomat. Nếu không có thì nên lắp thêm cầu dao bảo vệ phụ ở đầu vào.

Cài đặt thông số vận hành

Điện áp ngưỡng quá áp: Cài đặt mức điện áp cắt (ví dụ: 250V cho hệ 220V hoặc 430V cho hệ 380V).

Thời gian trễ: Cài đặt độ trễ ngắt để tránh cắt điện khi điện áp dao động ngắn (thường 3–5 giây).

Điện áp khôi phục: Mức điện áp cho phép hoạt động lại sau khi ổn định.

Một số thiết bị kỹ thuật số có nút “SET” hoặc “PROGRAM” để cài đặt các thông số này.

Kiểm tra sau khi lắp đặt

Bật máy phát điện, đo điện áp ra để đảm bảo phù hợp với điện áp định mức. Mô phỏng tình huống quá áp như tăng điện áp giả lập hoặc điều chỉnh AVR tạm thời để kiểm tra phản ứng của bộ bảo vệ. Quan sát đèn báo hoặc màn hình hiển thị: Thiết bị phải tự động ngắt hoặc cảnh báo khi vượt ngưỡng.

Lưu ý an toàn khi sử dụng

Không lắp đặt thiết bị ở nơi ẩm ướt, nhiệt độ cao hoặc gần khu vực tỏa nhiệt của máy.

Kiểm tra định kỳ 3–6 tháng để đảm bảo tiếp điểm, dây dẫn và ngưỡng điện áp vẫn ổn định.

Khi thay đổi cấu hình máy phát thì  nên kiểm tra lại cài đặt của bộ bảo vệ.

Lí do nên mua máy phát điện Mitsubishi tại Bình Minh Group

Công ty TNHH Thiết bị Công nghệ Bình Minh (Bình Minh Group) là đơn vị nhập khẩu và phân phối chính thức máy phát điện Mitsubishi tại Việt Nam. Với gần 20 năm kinh nghiệm, chúng tôi được các đại lý, tập đoàn và người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng sản phẩm và dịch vụ.

Chúng tôi cam kết:

• Thứ nhất: cam kết máy phát điện chính hãng 100% nhập khẩu. Cung cấp đầy đủ các hoá đơn chứng từ, giấy tờ nhập khẩu CO, CQ.…
• Thứ 2: sản phẩm được bảo hành theo hãng. Chúng tôi cam kết cung cấp đầy đủ các vật tư, phụ tùng chính hãng.
• Thứ 3: máy phát điện được chào bán với giá cả cạnh tranh và tốt nhất hiện nay.
• Thứ 4: Công ty có đội ngũ kỹ thuật tay nghề cao, giàu kinh nghiệm. Được đào tạo và cấp giấy phép trực tiếp từ hãng. Sẵn sàng hỗ trợ khách hàng khi máy móc cần bảo trì, bảo dưỡng 24/7.
• Thứ 5: Khách hàng sẽ được khảo sát, tư vấn miễn phí, vận chuyển và lắp đặt tận nơi yêu cầu.

Để biết chi tiết cũng như báo giá sản phẩm cụ thể xin vui lòng liên hệ hotline để được tư vấn.

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty TNHH thiết bị công nghệ Bình Minh – Nhà phân phối máy phát điện Mitsubishi chính hãng tại Việt Nam

Địa chỉ: Số 31 ngõ 92 Nguyễn Khánh Toàn, Phường Quan Hoa, Quận Cầu Giấy TP.Hà Nội

Hotline: 0964.160.888

Email: contact@gensetpower.vn

Website : gensetpower.vn